Deformite, kemiklerde meydana gelen şekil bozuklukları ve eğrilikleri tanımlayan genel bir terimdir. Çocuklarda sıkça rastlanan diz deformiteleri, halk arasında “O bacak” veya “X bacak” olarak bilinir ve çocuk ortopedi kliniklerine başvuran hastaların önemli bir kısmını oluşturur. Ayrıca kalça, ayak ve üst ekstremiteleri ilgilendiren deformiteler de çeşitli nedenlerle ortaya çıkabilir.
Bu deformitelerin doğru bir şekilde değerlendirilmesi, deformitenin normal büyüme sürecinin bir parçası mı yoksa travma, vitamin eksikliği veya başka bir sağlık sorunu nedeniyle mi oluştuğunu anlamak için gereklidir. Örneğin, çocuklarda yürüme aşamasında ortaya çıkan deformiteler genellikle müdahale gerektirmeden düzelebilir. Ancak, özellikle travma sonrası düzelmeyen ve kemik büyümesi tamamlanmış bireylerde deformitelerin cerrahi dışı yöntemlerle düzelmesi genellikle mümkün değildir. Patolojik deformiteler, diz, kalça veya ayak bileği gibi eklemlerde yük dengesizliğine yol açarak uzun vadede eklem aşınmaları gibi sorunlara neden olabilir.
Deformite Çeşitleri ve Nedenleri
Deformiteler doğuştan olabilir ya da sonradan ortaya çıkabilir. Sonradan gelişen deformiteler genellikle kemik kalitesini etkileyen hastalıklar veya travma sonucu oluşur. En sık karşılaşılan durumlardan biri, D vitamini eksikliğine bağlı gelişen raşitizmdir. D vitamini eksikliği tedavi edildiğinde deformite büyük oranda düzelir ve cerrahi müdahale gerekmez. Ancak doğuştan gelen bazı hastalıklarda ya da büyüme döneminde hızla artan eğriliklerde cerrahi müdahale gerekebilir.
Çocuklarda bacak gelişimi normal olarak belirli aşamalar takip eder. İlk yürümeye başladıklarında “O” şeklinde görülen bacaklar, zamanla düzelir ve beş yaşına geldiğinde erişkin tipi bacak şekline ulaşır. Aileler genellikle bu doğal süreçte kaygıya kapılarak çocuklarını doktora götürürler. Eğer çocukta eklem, sağlık ve beslenme sorunu yoksa genellikle müdahale gerekmez. Ancak ebeveynlere, çocuklarının bacak eğriliğini nasıl takip edecekleri anlatılır; dizler arasındaki mesafe ölçümü gibi basit yöntemlerle çocuklarının gelişimini izleyebilirler.